Çatı güneşi rekor kırınca şebeke çöktü

Avustralya’da son günlerde çatı tipi güneş enerjisi üretiminde yaşanan rekor artış, ülkenin enerji yönetiminde sıradışı ve emsalsiz bir müdahale sürecini tetikledi.

Çatı güneşi rekor kırınca şebeke çöktü

Güney Avustralya’da şebeke talebinin sıfırın altına inmesi üzerine, Avustralya Enerji Piyasası Operatörü (AEMO) devreye girerek büyük ölçekli batarya tesislerine doğrudan talimat verdi. Bu adım, yenilenebilir enerjiye hızlı geçişin yarattığı yeni şebeke yönetimi zorluklarını bir kez daha gündeme taşıdı.

AEMO’DAN TARİHİ MÜDAHALE

AEMO, geçtiğimiz hafta en az üç kez zorunlu müdahale yaparak Adelaide yakınlarındaki Torrens Island batarya tesisine enerjisini boşaltma ve bekleme moduna geçme talimatı gönderdi. Uzmanlara göre bu uygulama, yalnızca Avustralya’da değil, dünya genelinde de bir ilk olma özelliği taşıyor.

Normalde AEMO’nun müdahaleleri üreticilerin şebekeye enerji vermesi yönünde olurken bu kez tam tersi bir durum yaşandı. Çatı üstü güneş sistemlerinin hızla büyümesi, Güney Avustralya’da talebi zaman zaman negatif seviyelere çekerek şebeke güvenliğini tehdit eder durumuna geldi.

ÇATI GÜNEŞİNİN YARATTIĞI ‘NEGATİF TALEP’ SORUNU

Güney Avustralya’da her iki evden birinde güneş paneli bulunuyor. Bu yaygınlık, bölgenin üretim profilini kökten değiştirmiş durumda. Yenilenebilir kaynakların payının %75 seviyelerine ulaşmasıyla birlikte şebeke yükü sık sık minimum seviyelerin de altına düşüyor.

AEMO, bu nedenle büyük bataryaların yalnızca kar odaklı çalışmasını değil, şebeke güvenliği gerektirdiğinde devreye girmesini sağlayacak özel sözleşmeler hazırlıyor. Victoria bu modeli hayata geçirirken, Güney Avustralya’da henüz fiyat uyuşmazlığı sebebiyle anlaşmaya varılmış değil.

11, 12 VE 15 KASIM’DA REKOR DÜŞÜŞ

Geçtiğimiz hafta boyunca Güney Avustralya ve Victoria’da her gün “minimum sistem yükü” uyarısı yayımlandı. 11, 12 ve 15 Kasım’da şebeke talebi -16 MW seviyesine kadar düştü. Bu sebeple Torrens Island bataryasına sabah 07.00–10.00 arasında deşarj olup ardından beklemeye geçmesi yönünde talimat verildi.

Bu uygulama, tesisin düşük fiyatlı saatlerde şarj olup yüksek fiyatlı saatlerde satış yaparak gelir elde ettiği normal işleyişi sekteye uğrattı. Modo Energy’nin hesaplamalarına göre batarya, sadece iki günde 5.354 ve 3.876 dolar arasında gelir kaybı yaşadı. Tesisin bu kayıplar için tazminat alabileceği söyleniyor.

‘GÜNEŞ ÖRDEĞİ EĞRİSİ’NE KARŞI SÖZLEŞMELİ YÖNETİM

Ülkenin batısında AEMO, bağlantısız şebeke yapısı sebebiyle farklı bir yöntem uyguluyor. Büyük bataryaların gün ortasında şarj edilmesini ve akşam saatlerinde deşarj olmasını zorunlu kılan sözleşmelerle talep eğrisi dengeleniyor.

Gelecekte ev tipi bataryalar, elektrikli araç şarj istasyonları ve büyük ölçekli depolama sistemlerinin gün ortasında daha fazla enerji tüketmesi teşvik edilerek minimum yük seviyelerindeki düşüşler kontrol altına alınacak. Queensland eyaletinde bu stratejilerin olumlu etkileri şimdiden görülmeye başlandı.

YENİLENEBİLİR PAYI %157’Yİ AŞTI

Güney Avustralya, enerji dönüşümünün hızı sebebiyle dünya genelinde analistlerin en yakından takip ettiği bölgelerden biri olmaya devam ediyor. Geçtiğimiz pazar günü eyalette yenilenebilir enerji üretimi, tüketimin %157,2’sine ulaştı.

Bu sırada şebekeyi ayakta tutmak için yalnızca 43 MW gücünde tek bir gaz santrali çalışıyordu. 2027’de Yeni Güney Galler ile yeni iletim hattının tamamlanmasıyla, eyaletin zaman zaman hiç senkron jeneratör kullanmadan, yalnızca senkron kondansatörler ve şebeke oluşturucu batarya invertörleri ile çalışması amaçlanıyor.

“OYUNUN KURALLARI DEĞİŞİYOR”

Modo Energy’nin analizine göre, AEMO’nun son müdahaleleri büyük batarya yatırımcıları için yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Yenilenebilir üretimin hızla arttığı bölgelerde bataryaların sadece ticari kar odaklı hareket etmesi yerine, şebeke istikrarını koruyan stratejik varlıklar olarak konumlandırılmasının kaçınılmaz olduğunun altını çiziyor.

Kaynak: https://enerjihaber.com