Muş merkeze bağlı Karaağaç beldesinde, bin 800 rakımlı Çizmeburun Dağı’nda açan ve nadir görülen ters laleler, jandarma ekipleri tarafından korunuyor.

Nesli koruma altında bulunan ters lalelerin soğanlarına zarar verilmemesi için jandarma ekipleri denetimlerini sıklaştırıyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ise koparılan her lale için 387 bin 141 TL idari para cezası kesiyor.

Muş Valisi Avni Çakır, Muş'un meşhur Ters Lalesi ve Muş Lalesinin ilkbahar mevsimiyle birlikte ilin birçok noktasında görülebildiğini söyledi.

Özellikle nisanın son haftaları ile mayısın ikinci haftasına kadar canlılıklarını koruyan bu endemik bitkilerin korunması gerektiğini vurgulayan Vali Çakır, “Ters lalelerin toplanması, ticarete konu edilmesi ve zarar verilmesi yasak. Jandarmamız bu anlamda bu bitkilerimizin yoğun olduğu bölgelerde görev ifa ediyorlar. Tabi bu konuda Muş’ta da vatandaşlarımızın hassasiyeti artık ciddi alamda oluştu. Çünkü bu Türkiye’de nadir gözüken bitkilerden bir tanesi. İlimizin de dışarıdaki en önemli tanıtım figürlerinden bir tanesi. Bu noktada jandarmamız çalışmalarını sürdürüyor.” dedi.

Ters Lale nedir? (wikipedia)

Fritillaria imperialis veya Ters lale,^[1] genellikle soğuk iklimlerde bulunan bir bitki türü.

Türkiye'de doğal bir şekilde Tunceli, Afşin, Şırnak, Erzurum, Adıyaman ve Hakkâri'de yetişmektedir. Dünya genelinde ise Asya ülkelerinde, Anadolu'dan sonra doğuya doğru İran, Afganistan, Pakistan ve Himalayalar'da yetişir. Çok soğuk havalarda yaprakları donabilir. Ancak bu yapraklar güneşi görmesiyle birlikte yeniden gelişmeye ve büyümeye devam ederler. Türkiye'de ağlayan gelin olarak da adlandırılan bu bitkinin çiçeği değişik renklerde ve lalenin tersine yere doğru bakarlar. Değişik renk seçeneklerinin bulunması bitkiye estetik bir görünüm katar. Yabani formları ise genellikle turuncu veya kırmızı renklerdedir. Yere doğru bakan çiçeklerin üzerinde, bitkinin taç şeklinde yaprakları bulunur. Doğada yetişen türleri, fare ve köstebek gibi hayvanların bulunduğu, toprağı bol havalandırılmış olan yerlerde daha sıklıkla görülür.

Çoğunlukla her dalında altı adet çiçeği bulunmaktadır. Çiçekleri oluşumundan itibaren ters bir şekilde büyüme gösterir. Bitkinin boyu genellikle 60 ila 80 cm. arasında değişiklik göstermektedir. Dayanıklı bir tür olan bitki, çiçeklerinin ters durması nedeniyle ünlenmiştir.^[2]

Ters Lale Hikâyesi

Ters Lale hikâyesi aslında birden fazladır bu nedenle ters lale hikâyeleri demek daha doğru olur. Endemik bir çiçek türü olan ters lale Hristiyan efsanelerine göre Hz. İsa’nın çarmıha gerildiğini gören ve şahit olan Hz. Meryem’in hüznü ile dökülen gözyaşlarının döküldüğü yerde ters lale bitmiştir yani çıkmıştır.

Müslüman efsanelerine göre ise; Hz. Hasan ve Hüseyin’in Kerbela’da şehit olmasından dolayı çiçeğin boynu bükük ve rengi de kırmızıdır. Aşk hikâyesi olarak da ünvana sahip olan Ters lale Ferhat ve Şirin’in birbirine kavuşamaması nedeniyle hüznün simgesi olarak kabul edilmiş ve boynunu bükmüştür.

Rivayetler ne olursa olun Ters lale diye bir çiçeğin var olduğunu ve bize sunulmuş bir lütuf olduğunu çok iyi biliyoruz.
Ters lale hüznün simgesi olması güzelliğinin üzerine gölge bile düşüremez ve değerini düşüremez. Kerbela ve diğer efsaneleri belirtmişken bir de ağlayan gelin anlamını da açıklamak isteriz.

El bebek gül bebek büyütülen genç kızlar baba evinden başında kırmızı örtü ve gözlerinden dökülen yaş ile başı öne eğik olarak çıkarlar. Bu nedenle de bu çiçeğe ağlayan gelin sembolü olduğu söylenmiştir. Gelin hem ağlar hem giderken evinin çiçeği olarak ve de her evin kızı biricik olduğundan endemik bir tür olan ters laleye benzetilmesi de çok hoş bir şey aslında.

Doğaseverlerin ters lale çiçeği tükenmesin diye her yıl yürüyüş yaptıklarını biliyor muydunuz? Farkındalık yaratmak ve ters lale türü ülkemizde tükenmesin diye yapılan bu yürüyüşlere bende katılmak isterdim doğrusu. Doğaya ait olan doğada kalmalı ve maddiyat için her şeyi bizim sanmamalıyız.

Kaynak: www.ntv.com.tr