Yağışlarla birlikte doğada mantarlar da çıkmaya başladı. Bu konuda uzmanlaşan kırsal kesim insanları ekonomik getirisi olan mantarları toplayarak, semt pazarlarında satmaktadır.
Her mantarın farklı özellikleri olduğu, yenilebilen mantarlar olduğu gibi doğada çok zehirli mantarların da bulunduğu, zehirli ve zehirsiz mantarların bazen birbirine çok benzediği görülmektedir.
“Doğadan topladıkları mantarları yiyen ailenin tüm fertleri yaşamını yitirdi.” gibi haberleri her yıl duyarız.
Bazen zehirli mantarlar, tadı kuzu etine benzetilen Çıntar mantarlarına benzetilerek toplanır. Bu tür vakalarda, zehirsiz sanılan mantarın zehirli olduğu ancak yedikten sonra üzücü olaylar meydana geldiğinde anlaşılmaktadır.
Yenilebilir olduğu kesin olarak bilinmeyen ve tanımlanmayan mantarlar kesinlikle toplanıp yenmemelidir.
Kuşadası’nda yaptığı araştırmalarda makromantar örnekleri konusunda çalışmalar yürüten EKODOSD bilim danışmanı Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Oğuzhan Kaygusuz, “Volvariella turcica” ve “Pluteus lauracearum” gibi endemik ve nadir mantar türlerini dünya literatürüne kazandırmış mantarlar konusunda uzman bir bilim insanı.
Dr. Oğuzhan Kaygusuz “Kuşadası mantar türleri açısından çok zengin örnekleri olan bir bölgede yer almaktadır. Yağışların başlaması ile birlikte ormanlık alanlarda çok sayıda mantar türü doğal olarak yetişmektedir. Lezzeti, sağlık açısından faydaları veya ekonomik önemlerinden dolayı yerel halk tarafından çeşitli yabani mantarlar araziden toplanılmaktadır.
Ülkemizde yenilebilir özelliğe sahip olan yaklaşık 300 kadar mantar türü bulunmaktadır. Bunlardan bazılarını sonbahar aylarında parklarda, bahçelerde, yol kenarlarında, çayırlık veya ormanlık alanlarda yani çevremizde sıklıkla görürüz.
Doğada çok sık karşılaştığımız yenilen mantarlardan Lactarius deliciosus (Çıntar, Kanlıca, Melki Mantarı), Boletus edulis (Ayı Mantarı, Porçini, Çörek Mantarı), Hydnum repandum (Sığırdili, Kirpi mantarı), Pleurotus ostreatus (Kayın, Kavak, İstiridye Mantarı), Cantharellus cibarius (Şantarel, Sarıkız, Kazayağı, Yumurta, Tavuk, Tavukayağı Mantarı), Craterellus cornucopioides (Trompet, Borazan Mantarı), Tuber melanosporum (Siyah Kış Trüfü, Kış Domalan Mantarı), Coprinus comatus (Pösteki, Söbelen, Mürekkep Mantarı), Tricholoma caligatum (Akdeniz Matsutake Mantarı, Nergis Mantarı), Pleurotus eryngii (Diken, Gavcar, Manguta, Mantuka, Kulacık Mantarı), Sparassis crispa (Karnabahar Mantarı) ve Macrolepiota procera (Şemsiye, Dede Mantarı) olarak bilinen türler toplanarak tüketilmekte veya ihracatı yapılmaktadır.
Ülkemizde pek çok yenilen mantar olmasına rağmen yenilen mantarlar ile aynı yerde ve aynı zamanda yetişen zehirli mantarlarda bulunmaktadır.
Bilinmeyen bir mantarın tüketilmesi ciddi zehirlenmelere ve hatta ölümle sonuçlanabilen durumların ortaya çıkmasına neden olabilmektedir.
Mantar konusunda uzman değilseniz ya da bir mantar uzmanının kontrolünde doğadan mantar toplamıyorsanız lütfen bilmediğiniz mantarı tüketmeyin. Sağlıklı bir yaşam için mantar tüketmek istiyorsanız kontrollü alanlarda yetişen kültür mantarlarını rahatlıkla tüketebilirsiniz.” Dedi.