Şebinkarahisar’ın Yedikardeş Köyü'nün hemen üzerinde bulunan Nesko Madencilik AŞ'ye ait maden ocaklarında kullanılan siyanür atıklarının depolandığı havuzların setleri önceki gece yıkıldı. Bölge sakinlerinden alınan bilgilere göre, patlamanın etkisiyle yakındaki dereye akan zehirli atıklar, Kılıçkaya Barajı’na ulaştı. Siyanür ve diğer zehirli atıklar; suyun dereye karışmasıyla birlikte, çevre köylerden olan Yedikardeş Köyü sakinlerinin bahçelerine de ulaştı. Mağdur olan ve zehirli atıklar dolayısıyla ciddi endişe taşıdıklarını belirten çevre halkı, patlama sonrasında bahçelerinin kullanılamaz hale geldiğini belirtti.

"TOPRAKLARIMIZ, BİTKİ ÖRTÜMÜZ VE SULARIMIZ ZEHİRLENMİŞTİR"

Şebinkarahisar Yedikardeş Köyü Derneği de konuyla ilgili bir açıklama yaptı. Maden işletmelerinin bölgeye verdiği zarar için "Tüm flora, fauna zarar görmüş ve topraklarımız, bitki örtümüz ve sularımız zehirlenmiştir" denilen dernek açıklamasında, şunlar kaydedildi:

"Memleketimiz Giresun ili, Şebinkarahisar ilçesi, Yedikardeş Köyümüzün hemen yakınında ve doğa harikası Çağlayan Şelalesi'nin hemen altında bulunan Nesko Madencilik AŞ'ye ait, maden işlemede kullanılan siyanürle oluşan zehirli atıkların depolandığı flotasyon tesislerinde dün gece, zehirli atıkların depolandığı havuzların tamamı patlamış ve depolanan tüm zehirli atıklar, tesisin hemen altında bulunan dereye kontrolsüz bir şekilde sel oluşturarak akmıştır. Bu atıkların tamamı derenin devamında bulunan Kılıçkaya Barajımıza karışmış durumdadır. Bu konuda geçmişten bugüne kadar yöre halkı, sivil toplum kuruluşları ve tüm çevre bilincine sahip olan duyarlı insanlarımız tarafından yapılan sözlü ve yazılı uyarılar, tüm yazılı başvuruların dikkate alınmaması sonucu bu çevre felaketine sebebiyet verilmiştir. Çevre Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine riayet etmeden yapılan kontrolsüz madencilik ve kontrolsüz cevher işleme ve kontrolsüz, bilinçsiz depolama sonucu bu felaketin geleceği açıkça ortada olduğu halde görevli, yetkili ve sorumlular gereğini yapmadıkları için bölgedeki tüm flora, fauna zarar görmüş ve topraklarımız, bitki örtümüz ve sularımız zehirlenmiştir.

"YASAL HAKLARIMIZI SONUNA KADAR KULLANACAĞIZ"

Bu elim ve kabul edilemez sonuca sebebiyet verenleri kamuoyu önünde hesap vermeye davet ediyor ve haklarında gerekli yasal haklarımızı sonuna kadar kullanacağız. Sadece ilçemizdeki madenlerin işlenmesinden oluşan atıkların değil, Giresun’un diğer ilçelerindeki madenlerin atıklarının da taşınarak depolandığı bu tesislerin patlamaya hazır bir bomba haline geldiği açıkça ortadayken büyük bir hırsla ve vahşice yapılan bu depolamaya göz yumanlar bölgede bu felaketten etkilenen tüm canlıların vebalini taşıyacaklardır. Yapılan hukuka aykırı ve suç teşkil eden eylemler sonucu doğan çevre felaketi nedeniyle buna sebebiyet verenleri kınıyor ve bir sivil toplum kuruluşu olarak geçmişte sorumluluklarını yerine getirmeyenleri göreve davet ediyoruz."

“2018 YILINDA 8 MİLYONA YAKIN BALIK AYNI SEBEPTEN ÖLDÜ”

Şebinkarahisar Yedikardeş Köyü Derneği Başkanı Serkan Çiftci, yaşanan patlama sonrasında, 2018 yılını hatırlatarak, benzer bir patlamanın geçmişte de meydana geldiğini söyledi. Çifci, “2018 yılında da zehirli atıklardan kaynaklı bir patlama sonucu 8 milyona yakın balık ölmüştü” dedi.

Ekoloji Birliğinin açıklaması

Konu ile ilgili olarak Ekoloj, Birliği aşağıdaki açıklamayı yaptı.

KILIÇKAYA BARAJININ HEMEN YAKININDA ATIK BARAJI KAZASI!
KELKİT ÇAYI VE ÇEVRESİ TEHDİT ALTINDA!

Basında yer alan haberlere ve yerelden aldığımız bilgiye göre, Giresun’un Şebinkarahisar İlçesi’nin Yediparmak Köyü yakınlarında faaliyet gösteren NESKO Madencilik A.Ş.’ye ait “Kurşun, Çinko, Bakır Ocağı ve Zenginleştirme Tesisi” nin atık barajı çöktü ve kimyasallarla yüklü atıl su ve çamurlar Kılıçkaya Barajı’na kadar ulaştı. Maden kazası, KIlıçkaya Barajı’nın bağlı olduğu Kelkit Çayı ve Ovası’nı tehdit ediyor.
1992 yılından beri farklı madencilik firmaları altında faaliyet göstermekte olan “Kurşun, Çinko, Bakır Ocağı ve Zenginleştirme Tesisi” 2006 yılında Nesko Maden Tic. ve San. A. Ş.’ye devrolmuş. Şirketin “Çevre Etki Değerlendirme Süreci” incelendiğinde şirket kapasite artışı, atık havuzları ve zenginleştirme tesisleri için çoğunlukla “ÇED Gerekli Değildir” kararları ile yol almış ve gönlünce büyümüş.
Şirketin halihazırda da bu ay ÇED sürecini başlattığı kapasite artışı ve 2020’de başlattığı ve henüz sonuçlanmayan bir atık havuzu projesi var.
Şirketin halihazırda Bakanlığa sunduğu Atık Barajı Proje Tanıtım Dosyasında “Maden Atığı Bertaraf (Atık Barajı) tesislerinden 3 tanesi doluluk oranına ulaşmış ve bir tanesi halihazırda kullanılmakta olup, atık depolama alanının dolması durumunda kullanılmak üzere ilave Maden Atığı Bertaraf (Atık Barajı) Tesisine ihtiyaç duyulmaktadır.” denilmektedir. Yine şirketi Zenginleştirme ile ilgili daha önceki dosyasında da eski atık barajlarının kret (üst) kotları yükseltilerek ilave atık alanları kazanılmış.
Şirketin dosyasında yer alan bilgilere göre zenginleştirme flotasyon teknolojisi ile yapılmakta ve bu süreçte Silikat, Silis (Na2SiO3), Çinko Sülfat ZnSO4, Sodyummetabisülfit, Kireç Ca(OH)2, Polielektrolit SPP-508, Aerofloat 242, Metilizobutilkarbinol MIBC, Sülfürik Asit, Kostik bulunmaktadır. Başka bir deyişle çöken atık barajında bu kimyasallar bulunmaktadır.
Haberlere göre şirket “can kaybı” yoktur diyor…Zehirli kimyasalların etrafa yayıldığı tarlalara, baraj gölünde ve bağlı olduğu Kelkit Çayı’nda hangi canlılara, kaç tane balığa zarar verdiği henüz bilinmiyor.
Şirkete ait söz konusu tesislerde daha önce de kaza meydana geldiği ve balık ölümleri yaşandığını biliyoruz.

Şirketin ayrıca Trabzon Yomra-Sürmene Maden İşletmesi, Balıkesir İvrindi Cevher Zenginleştirme Tesisi, Çanakkale Yenice Maden İşletmesi, Çanakkale Kocayayla Maden Ocağı var.
NESKO’nun bağlı bulunduğu Yıldız Holdingin Kütahya’daki Eti Gümüş tesislerinin atık barajındaki 7 Mayıs 2011’deki yıkılma sonrası tonlarca siyanürlü atık suya ve toprağa karışmış, siyanür zehirlenmeleri yaşanırken, çok sayıda da hayvan telef olmuştu. Gümüşhane’deki maden ocağında temmuz 2020’de atık borusu patlamış ve şirket Valilik tarafından 400 bin TL para cezasına çarptırılmıştı.
Söz konusu şirketi kazalarının yanı sıra emek sömürüsünden de iyi tanıyoruz. 2019’da Gümüşhane’de, 2020’de Yenice’deki madenlerinde maaşlarını aylardır alamayan işçiler işi bırakarak haklarını almak için direniş gerçekleştirmişti.
Maden kazaları ve işçi grevleri ile ünlü olan doğa ve emek düşmanı şirketin faaliyet ruhsatlarının iptal edilmesi ve kazanın yol açtığı zararın araştırılması ve yarattıkları ekolojik yıkımlardan dolayı cezalandırılması konusunda tüm ilgili resmi kurumları göreve çağırıyoruz!
MİMLİ ŞİRKETİN FAALİYET RUHSATI ACİLEN İPTAL EDİLSİN!
EKOKIRIM SUÇLUSU ŞİRKET YARGILANSIN!
EKOLOJİ BİRLİĞİ
Eş Sözcüler: Süheyla Doğan: Derya Akyol: