Ömer TULGAN

Ömer TULGAN

translate@tulgan.com

CAMBAZA BAK

1.    Adı sanı meçhul, yeri belirsiz bir ülkede “dediğim dedik, çaldığım düdük” diyen haşin mi haşin bir sihirbaz hüküm sürer.

2.    Sihirbaz hükümdar, “cambaza bak” yöntemiyle şapkasından tavşan çıkararak tebaasını şaşırtmak, kendine hayran bırakmaktan pek zevk almaktadır.

3.    Hükümdarın çevresinde ise, para eder ne varsa  götüren, ülkenin tüm varlığına çöküp yağmalayan, hem ulusal, hem de uluslararası bir çete vardır.

4.    Zaten fakir olan ülke, çetenin marifetiyle hepten fakirleşir. Ödeme aracı olan Para'nın da değeri düşer. Kısa sürede 1  Dolar'ın değeri 5 Para’dan 10 Para'ya yükselir.

5.    Bunun üzerine sihirbaz önce, “Allahın emridir, faize karşı savas açtım, faizi düşüreceğim” feryadıyla tebaasının dikkatini kendi üzerine toplar.

6.    Tebaasının “Aman yapmayın, sonra enflasyon artar, Para'nın değeri daha da düşer” filan demesine bakmadan ülkenin merkez bankası faizi düşürür.

7.    Aynı anda hükümdarın çetesi, piyasadan milyarlarca Dolar çekerek Dolar darlığı yaratır: Dolar’ın değeri 20 Para'ya yükselir.

8.    “Cambaza bak” yöntemi başarılı olur: Tebaa hükümdarına “Gördün mü bak, olacağı buydu, faiz düşünce Para'nın değeri de düştü” diye kızmaktadır…

9.    Planın ikinci aşaması başlar: Hükümdar “Bankalarda düşük faizle ve Dolar değil Para üzerinden açılan hesapların dolar farkını devletin karşılayacağını” bildirir.

10. Aynı anda çete, 10 Para'ya satın aldıklarından devasa bir meblağı on dakikada 20 Para’ya dünya piyasasına geri pompalar: Görece Dolar bolluğu doğar. Dolar yine 10 Para'ya iner.

11.  “Cambaza bak” yöntemi yine başarılı olmuşur: Tebaası bu kez de Dolar'ın inişinin başarılı “Dolar farkı güvencesinden” geldiğine inanmış, hükümdarına hayranlığı artmıştır.

12.  Dolar başı 10 Para'ya alınıp 20’ye satılan milyarlardan gelen devasa rant da, sihirbazın çetesine kâr kalmıştır.